8 đặc sản nổi tiếng Bình Thuận được xác lập kỷ lục Việt Nam: Thanh long, lẩu thả,nước mắm Phan Thiết,mực một nắng,bánh canh chả cá Phan Thiết,bánh hỏi lòng heo Phú Long, mủ trôm Tuy Phong.

Nhằm góp phần quảng bá rộng rãi thông tin, hình ảnh đặc sản của tỉnh Bình Thuận đến mọi người dân, du khách trong nước và quốc tế, phục vụ cho công tác xúc tiến thương mại, thúc đẩy ngành nông nghiệp, công nghiệp chế biến, xúc tiến du lịch của tỉnh, vào ngày 06/11/2014, Sở Khoa học và Công nghệ Bình Thuận phối hợp với các sở, ban, ngành, địa phương trong tỉnh đề cử 06 đặc sản của tỉnh: Mủ trôm Tuy Phong; Các món ăn chế biến từ dông Bình Thuận; Bánh hỏi lòng heo Phú Long (Hàm Thuận Bắc); Bánh rế Phan Thiết; Cốm Phan Thiết; Bánh quai vạc Phan Thiết; tham gia vào hành trình TOP Đặc sản Việt Nam lần thứ ba – 2015.

Sau thời gian bình chọn, tham vấn, tiếp nhận các ý kiến phản hồi từ các cơ quan như: Cục Sở hữu trí tuệ Việt Nam, Viện Nghiên cứu Cây ăn quả (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), Hiệp hội Du lịch Việt Nam, Các đơn vị du lịch – lữ hành – du khách trong và ngoài nước, các nhà nghiên cứu và theo bình chọn của cộng đồng kỷ lục gia Việt Nam, bạn đọc cổng thông tin điện tử Kỷ lục Việt Nam (kyluc.vn, topvietnam.vn), đến ngày 05/6/2015 Tổ chức Kỷ lục Việt Nam đã chính thức công bố TOP 50 món ăn đặc sản nổi tiếng Việt Nam lần thứ ba năm 2015.

Bình Thuận được vinh dự có 02 (hai) đặc sản được công nhận vào TOP 50 món ăn đặc sản nổi tiếng Việt Nam lần thứ ba năm 2015: Bánh hỏi lòng heo Phú Long và Mủ trôm Tuy Phong.

Như vậy sau 3 lần tổ chức, có 8 đặc sản nổi tiếng Bình Thuận được xác lập kỷ lục Việt Nam, gồm các đặc sản:

1. Thanh long Bình Thuận

Bước ra thế giới, nhìn Thanh Long là nhiều người biết ngay loại trái cây xuất xứ từ Việt Nam. Quả là điều kỳ diệu cho trái Thanh Long Bình Thuận trên đường khẳng định vị thế, tựa như câu chuyện cổ tích về chú vịt xấu xí hóa thiên nga lộng lẫy!

•        Lẩu thả Bình Thuận (được xác lập vào năm 2013)

Bỏ những con cá mai nhỏ vào tô, xung quanh bày trứng chiên xắt sợi, thịt luộc, rau, xoài, dưa leo..., sau đó thêm nước chấm, trộn lên là có ngay món lẩu thả.

Nguyên liệu chính làm nên món này là cá tươi, thường là cá mai, cá suốt hoặc cá đục. Sau khi lóc xương cẩn thận, cá được trụng (chần) và rửa sạch bằng nước chanh tươi để mất mùi tanh, rồi tẩm ướp sơ gia vị.

Ngoài cá tươi được xếp ngay ngắn trên đĩa ở giữa, những nguyên liệu khác còn có trứng chiên, thịt luộc, rau sống, xoài và dưa leo... Tất cả phải được xắt sợi và đặt trên những cánh hoa chuối, trải đều xung quanh đĩa cá, tạo hình một bông hoa. Bên cạnh mâm nguyên liệu còn có đĩa bún và một nồi nước lèo sôi sục kế bên.

•        Nước mắm Phan Thiết

Nước mắm Phan Thiết chủ yếu được làm từ cá cơm. Có nhiều loại cá cơm như cá cơm sọc tiêu, cơm than, cơm đỏ, sọc phấn, phấn chì, cơm lép... nhưng ngon nhất là cá cơm than và sọc tiêu. Cá cơm, xuất hiện từ tháng tư cho đến tháng tám âm lịch, là loại cá nhỏ, con to chỉ bằng ngón tay út hay bằng chiếc đũa nhưng phân rã thành mắm nhanh, nên thời gian thành nước mắm cũng ngắn. Tuy nhiên, nhiều nhà làm nước mắm lâu năm cho biết chất lượng còn phụ thuộc vào thời gian đánh bắt cá, nhất là cá tháng tám, con nào cũng đều béo mập thì nước mắm mới ngon và đạt độ đạm cao nhất

Nghề làm nước mắm có từ xa xưa, thành một nghề truyền thống của Bình Thuận. Nói đến nước mắm Bình Thuận, không những người trong nước mà cả nước ngoài cũng biết hương vị đặc biệt thơm ngon đậm đà của nó trong mỗi bữa ăn hàng ngày. Nhờ kỹ nghệ làm nước mắm phát đạt mà đời sống ngư dân Bình Thuận no đủ. Một nghề không cần có máy móc gì nhưng đòi hỏi phải nhiều kinh nghiệm mới sản xuất được nước mắm thơm ngon.

Dụng cụ sản xuất nước mắm rất đơn giản. Người ta dùng 3 loại thùng gỗ: thùng trổ, thùng phơi, thùng chứa. Các loại thùng này có kích thước khác nhau. Thùng nhỏ hơn gọi là thùng ba có sức chứa khoảng 4 tấn cá, thùng lớn hơn gọi là thùng tư có sức chứa từ 5 – 6 tấn cá, đường kính thùng khoảng 2,5m, chiều cao từ 2,5 – 3 m. Thùng muối cá, xuống ngang mặt đáy thùng có một lỗ lù để rút nước mắm. Trước khi muối cá phải dọn thùng thật sạch, để khô ráo, lấy vỏ ốc, vỏ ken ken hay đá bạc để phía trong lỗ lù, đặt lên trên một chổi dành dành hình quạt, đắp sau là một lớp trấu đựng trong bao tải; sau cùng đắp một lớp muối hạt lên trên. Công việc này gọi là đắp lù.

•        Mực một nắng Bình Thuận

Các món chế biến mực một nắng :

Thông thường, mực một nắng nướng mọi trên lửa than là ngon nhất.

Mực một nắng cần nướng kỹ trên lửa than liu riu, không để lửa già. Con mực có mầu trắng đục, khi nướng chín chuyển sang màu vàng. Lửa nướng vừa phải, con mực sẽ chín, cả trong cả ngoài, bay tỏa mùi thơm ngọt ngọt tự nhiên. Nếu để lửa già quá, con mực chỉ cháy vàng bên ngoài, còn bên trong thịt vẫn sống.

Món mực một nắng thường chấm với tương ớt (cũng giống như mực khô nướng). Khi ăn miếng mực ngọt lịm, mềm mềm, thơm phức, hòa quyện với vị cay nồng của tương ớt. Tuy nhiên, bạn cũng có thể thử chế biến mực một nắng qua một số món ăn khác cũng rất ngon.

Mực 1 nắng chiên nước mắm.

Mực 1 nắng nướng than hoặc Mực 1 nắng nướng sa tế.

Mực 1 nắng nướng muối ớt.

•        Bánh canh chả cá Phan Thiết

Hầu hết du khách khi du lịch Phan Thiết đều thử qua bánh canh, món ăn đơn giản nhưng lại có sức hút rất đặc biệt. Bánh canh ở đây có hai loại là bánh canh chả cá và bánh canh chả hấp được chế biến rất ngon, khi ăn có thể kèm theo bánh mì để chấm với nước bánh canh. Bạn có thể ăn món này tại một số quán trên đường Trần Hưng Đạo, Hải Thượng Lãn Ông, Kim Đồng… vào buổi chiều tối.

 Ngoài những món ăn kể trên, thành phố Phan Thiết còn thiết đãi du khách nhiều món ăn ngon miệng khác như: cơm gà đường Lê Hồng Phong; lẩu cá đường Phan Đình Phùng; chả lụi đường Trần Hưng Đạo; bánh bèo, bánh bò ở gần ga Phan Thiết, phở khuya Lạc Hà…

•        Bánh căn Phan Thiết (được xác lập vào năm 2014);

Đây là món ngon vỉa hè ở thành phố biển, thường thấy trên đường Ngư  Ông, Hải Thượng, Thủ Khoa Huân hay dọc chợ Phan Thiết. Những chiếc bánh căn được nung chín bằng khuôn đất, bên trong là nhân đủ vị như thịt, trứng, mực, tôm...Nước chấm là điểm nhấn cho món ăn với màu đỏ tươi hấp dẫn, được pha sánh và có vị chua ngọt hơi cay rất ngon miệng. Bánh căn được ăn chung với các loại rau sống như xà lách, rau cải, húng quế, diếp cá và xoài xanh xắt sợi nhỏ.

•        Bánh hỏi lòng heo Phú Long (mới được xác lập năm 2015).

Món ăn chỉ bao gồm bánh hỏi, lòng heo, bánh tráng mỏng, rau sống và nước chấm, nhưng khó nơi nào có thể sánh được. Bánh hỏi ở đây có phần khá rời rạc, cọng nhỏ nhắn, mịn màng, dai và thoạt nhìn có vẻ giống bún hơn. Đĩa lòng phải có đủ tim, gan, cật, phèo non và nhất định không thể thiếu thịt ba chỉ. Nước chấm làm từ nước cốt me pha chung tỏi ớt xay nhuyễn, đường và một chút muối tạo nên vị chua ngọt thơm dịu.

•        Mủ trôm Tuy Phong (mới được xác lập năm 2015).

Mủ trôm có nhiều tác dụng tốt đến sức khỏe con người, ngày nay mủ Trôm được xem như quà tặng mà thiên nhiên ưu ái cho con người. Mủ nhựa trôm thiên nhiên, tác dụng thanh nhiệt giải độc và cung cấp nhiều chất xơ, mát gan, giải độc, cung cấp nhiều khoáng chất vi lượng tốt cho da và máu.

Theo phân tích hóa học thì mủ trôm là hợp chất polysaccharide cao phân tử, khi thủy phân sẽ cho ra các đường D-galactose, L-rhamnose và acid D-galacturonic, một vài chất chuyển hóa acetylat và trimethylamin. Mủ trôm còn chứa khoảng 37% uronic acid, nhiều khoáng tố như calcium và muối magnesium. Khi ngâm trong nước lạnh với tỉ lệ thấp (4-5%) nhựa trôm sẽ trở thành dạng keo.Trong 100g Mủ Trôm có chứa: Calci 100mg, kẽm 30mg, Natri 5,27mg, Kali 297mg, Magnesi 43mg, sắt 0,91mg…

Mủ trôm bổ dưỡng, làm mát gan, thanh nhiệt, nhuận trường, chứng đầy hơi (hạ khí), làm cho làn da tươi đẹp, giảm stress. Giá trị lớn nhất của cây trôm là mủ, loại nguyên liệu cần thiết trong công nghiệp chế biến nước giải khát. Mủ trôm chứa nhiều khoáng chất như Mg, K, Zn, Fe, Na và Ca ở dạng hữu cơ giúp thanh nhiệt cơ thể, chống lão hóa, tiêu chảy, đặc biệt trị táo bón rất tốt. Mủ trôm có ứng dụng khá nhiều trong cuộc sống như dùng để ăn, làm kem mủ trôm, làm thuốc.

Nguồn: ST